Details

Geschreven door Webredactie (hv)

Categorie: Documentatie Menaam

Gepubliceerd: 18 september 2023

Hits: 63

DOCUMENTATIE MENAAM - Opper Goerkens is een oude bewoning aan de zuidkant van Menaldum. Het huidige adres is Miedkamp 22. Al in 1511 wordt het genoemd en een hele rij bekende families, waaronder Camstra, Burmania, Schwartzenbergen en Aylva, hebben de plaats en het land in bezit gehad. Het heette in de zestiende eeuw Opper Goerkens, afgeleid van de Friese woorden ‘gearen’ of ‘gearkes’. Daarmee wordt bedoeld dat land bij de boerderij uitloopt op een punt. Vanaf 1838 is de boerderij in handen van familie De Boer. Jan Pieters de Boer koopt de plaats in dat jaar van Pieter Gerrits Terpstra.

Eigenaren van Opper Goerkens vanaf de invoering van het kadaster:

Pieter Gerrits Terpstra (1787-1856) is getrouwd met Geertje Jans Jorna (1788-1858).
Hun kinderen zijn Gerrit (1811) en Wopkje (1814-1814)
Pieter Terpstra en Geertje Jorna verkopen vee, gereedschappen en huisraad op 31 mei 1837. Ze wonen dan volgens de verkoopakte op ‘Warnsburen’. Ook in de akte van publieke verkoping van de boerderij, erf en plantagiën in 1837 staan die volgens de verkoopakte op de kadastrale nummers Beetgum C 418 en 419 aan de ‘Warnsburen’ te Menaldum.

Pieter Gerrits Terpstra overlijdt in 1856 op huisnummer 20 in Menaldum.

Jan Pieters de Boer (1767-1848) is getrouwd met Wytske Jans Krol (1801-1867). Nadat Jan is overleden, hertrouwt Wytske in 1850 onder huwelijkse voorwaarden met Arnoldus (Nolles) Martens Bosma (1800-1855) uit Sint Annaparochie.
Bij de boedelscheiding na het overlijden van moeder Wytske Krol in 1867, gaat Opper Goerkens naar zoon Jan Jans de Boer.

Jan Jans de Boer (1840-1925) trouwt in 1866 met Trijntje Jochums Stienstra (1845-1916).
In de tweede helft van 1863 wordt er in opdracht van moeder Wytske Krol en later in opdracht van Jan zelf, uitgebreid gebouwd door timmerman Pieter Minnes Boonstra uit Menaldum. Er is een gedetailleerde nota van tien pagina’s met kosten van arbeid en bouwmaterialen van Boonstra aan Jan Jans de Boer. De nota leidt in december 1867 tot een schuldbekentenis van ruim 1.200 gulden van Jan de Boer aan Wikjen Jans Boersma, de weduwe van de kort daarvóór in 1867 overleden Pieter Minnes Boonstra. De datering in de nota van de timmerman sluit echter niet aan bij kadastrale informatie over herbouw van Opper Goerkens kort vóór 1880. Wat bij dit jaar wel aansluit, is een lening van 1.500 gulden die Jan Jans de Boer in 1879 aangaat. Hij leent het bedrag via notaris Alma uit Ferwerd van Baukje Annes Schaafsma uit Grouw. Ruim tien jaar later in 1892 leent hij 6.700 gulden van het armbestuur van de roomse kerk in Dronrijp. Hij heeft de lening waarschijnlijk gebruikt voor grondaankopen. Daarnaast lost hij ook de lening van Wikjen Boersma af.

Het huisnummer van Jan Jans de Boer is vóór 1860 nummer 132a, vanaf 1860 nummer 124 (samen met moeder Wytske Krol), daarna met zijn vrouw Trijntje in 1880 nummer 226, in 1890 nummer 266, vanaf 1910 nummer 332a, in 1913 nummer 332. Daarna woont Jan Jans de Boer in het woongedeelte van Opper Goerkens met het huisnummer 369 en neemt zoon Hendrik de leiding van hem over.

Via de boedelscheiding van Jan Jans de Boer gaat het eigendom van Opper Goerkens in 1922 over naar de jongste zoon Hendrik Jans de Boer.

Hendrik Jans de Boer (1887-1953) trouwt in 1913 met Trijntje Sjoerds Meersma (1890-1965) uit Minnertsga. Ze wonen vanaf hun trouwdatum in het woongedeelte van de boerderij met huisnummer 332, in 1920 wordt het nummer 370 en in 1939 nummer 395. Tenslotte is het adres van Opper Goerkens vanaf 1963 Mieddyk 76, vanaf 1974 Miedkamp 20 en vanaf 1976 Miedkamp 22. De boerderij gaat door boedelscheiding in 1968 naar zoon Sjoerd Hendriks de Boer.

Sjoerd Hendriks de Boer (1923-2001) is getrouwd met Trijntje Posthumus (1923)

Sjoerd de Boer verkoopt vanaf de tachtiger jaren geleidelijk de bij de boerderij behorende landerijen. Hij blijft nog een aantal jaren op de boerderij wonen, maar doet die daarna over aan Yde en Janny van der Meer uit Deinum. Intussen gescheiden van zijn vrouw Trijntje, verhuist Sjoerd Hendriks de Boer naar een bejaardenwoning op het Nijlân in Menaldum en daarna naar het appartementencomplex Graldastate. Hij overlijdt in 2001 in het ziekenhuis n Leeuwarden. Er zijn geen kinderen. Sjoerd was de laatste boer van Opper Goerkens.
Tijdens onze inloop avonden op de 1e Donderdag van de maand beginnende na de zomer in september is meer informatie te vinden van bovenstaande en andere nieuwsgierige zaken.

Documentatie Menaam:
Anne Baarda, Tjeerdtje en Piet Boerrigter
Met dank aan; Jurjen Kingma

Details

Geschreven door Webredactie (hv)

Categorie: Documentatie Menaam

Gepubliceerd: 19 augustus 2023

Hits: 97

Documentatie Menaam, september 2023 - Via het contactformulier van de website Menaldumdorp.nl kwam de vraag binnen van Jan de Vries uit Hilversum en die luide: “Mijn Grootvader en zijn gezin, ik heb gevonden dat ze voordat hij een Koperslagerij begon op 12 mei 1905, verhuisd is van Men pol 181 naar het huis bij boogbrugje.

Weten jullie waar men pol 181 was? Het was een klein huisje. Wellicht van een boer daar hij op 12 mei verhuisd is. Ik heb diverse producten die in de Koperslagerij gemaakt zijn in Menaldum. Mijn moeder is daar geboren op 8 november 1906 en het gezin had al twee zoons.”

Ik hoop dat jullie mij kunnen helpen. Jan de Vries.

Onderzoek

Ondertussen heb ik weken bijna dagelijks mail contact met Jan de Vries gehad en hebben diverse feiten en wetenswaardigheden met elkaar uitgewisseld. Het gezin Jan van Diepen en Aukje IJlst kwam van Dronrijp en woonde van 16-05-1895 tot 12-05-1898 op de Mieddyk 12 (het huisje rechts naast het Gebouw)

Van 12-05-1898 tot 12-05-1905 op de Lytsebuorren 47 en van 1905 tot 1932 op de Lytsebuorren 39.

Tussen deze beide woningen liep de “Kuppersteeg” waarschijnlijk ontleed aan Kuiper (ook wel Kuijper of Kuyper) in het fries “Kupper”. Een kuiperij is een werkplaats waar houten kuipen en vaten of tonnen gemaakt worden. Volgens Jan de Vries maakte Jan van Diepen ook de metalen ringen om deze vaten. Jan van Diepen was Koperslager van beroep.

De koperslager

Een koperslager is een ambachtsman die platen koper, messing, zink of andere zachte metalen bewerkt. Dit bewerken omvat verschillende bewerkingen zoals knippen, buigen, solderen en felsen. Een koperslager kan ketels maken en metalen dakbedekkingen produceren en monteren, maar ook sierlijk bewerkt koperen keukengerei wordt door koperslagers geproduceerd.

Siervoorwerpen ontstaan wanneer de koperslager een plaat koper in een houten mal (of vorm) slaat (drijft) en daarmee omvormt tot een sier- of gebruiksvoorwerp. Op deze manier konden grote gebruiksvoorwerpen zoals borden betrekkelijk snel in serie worden geproduceerd, zonder gebruik te maken van speciale ovens. Tijdens de industriële revolutie is dit ambacht in onbruik geraakt door de opkomst van persen, die het werk waar een ervaren koperslager enkele uren over deed, in enkele seconden konden uitvoeren.

In 1923 leent zoon Douwe van Diepen, die schilder is in Menaldum, 1400 gulden van zijn vader Jan. Die krijgt het recht van eerste hypotheek op het huis Skilpaad nummer 7.

Maandelijkse inloopavonden Documentatie Menaam

Het gehele verhaal is in te zien tijdens de inloopavonden. De eerstvolgende is op donderdag 7 september van 19:30 tot 20:30 uur. Skilpaed 1 Menaam.

Documentaie Menaam
Inloopavond in principe iedere eerste donderdag van de maand.
Tijd 19:30 tot 20:30 uur op het Skilpaed 1 te Menaam.

Voor vragen, informatie of heeft u histrorisch materiaal, gebruik ons [contactformulier] Wij nemen dan graag contact met u op.

Documentatie Menaam:
Anne Baarda
Tjeerdtje en Piet Boerrigter
Met dank aan: Jan de Vries

Bron: Documentatie Menaam - Menaldumdorp.nl

Details

Geschreven door Webredactie (hv)

Categorie: Documentatie Menaam

Gepubliceerd: 08 augustus 2023

Hits: 89

DOCUMENTATIE MENAAM 1960 - Op de foto zien we Piet de Vries bezig op zijn bloeiend aardappelveld aan de Mieddyk.

Op de achtergrond de huizen van het Hoannepaad (nu Jachthúswei) en de Grêftswâl. De panden rechts horen bij de boerderij van Germ de Boer die aan de Mieddyk stond. De foto is genomen omstreeks 1960.

Van Betty Kingma ontvingen we een Statenbijbel die haar grootvader Rinze A. Wassenaar had ontvangen van de Hervormde Gemeente als dank voor de vele jaren dat hij notabel en kerkvoogd was en van Jan de Jong drie geschiedenis boeken over Menaldumadeel, waarvoor beiden dank.

Openstelling Documentatie Menaam Skilpaad 1(Biljartzaal).

Vanaf september zijn wij weer de eerste donderdag van de maand van 19.30-20.30 uur open. De eerstvolgende keer is dat op donderdag 7 september.

Wilt u bijvoorbeeld wat weten over uw huis of straat, kom dan even langs.

Foto's (ook via de mail), krantenknipsels of overige documenten blijven welkom.

Details

Geschreven door Webredactie (hv)

Categorie: Documentatie Menaam

Gepubliceerd: 09 juli 2023

Hits: 119

Op de laatst gehouden opendag kregen wij van Jacob Bontekoe een foto waarop de huizen staan bij de Hege Wier aan de Sânwei.

De foto dateert uit de jaren vijftig. De drie huizen zijn een overblijfsel van een eerdere boerderij. Bij een verbouwing in 1925 zaten hier nog muurankers in met het jaartal 1656. De huizen zijn ongeveer in 1960 afgebroken. De laatste bewoners waren de familie Bauke Douma. Op de foto zien we zijn vrouw Hiltje met 2 van hun kinderen.

Het bijzondere is dat de huisterp geheel omgracht nog aanwezig is, evenals de er achter gelegen Hege Wier uit de 11de of 12de eeuw die een functie had als verdedigingswerk.

Het geheel ligt op de kwelderwal van Bitgum naar Franeker, uit het begin van de jaartelling.

 Documentatie Menaam - Menaldumdorp.nl